O finansowanie dla firm będzie coraz trudniej – NBP przewiduje zaostrzenie warunków udzielania kredytów dla przedstawicieli sektora MŚP. Ta decyzja zagraża płynności finansowej wielu firm, ale nie zamyka drogi do wsparcia z pomocą alternatywnych usług finansowych.
Kredyty i pożyczki udzielane małym i średnim firmom to jedyna kategoria sprzedażowa, w której odnotowano wzrost w stosunku do roku poprzedniego, Takie wnioski płyną z danych zgromadzonych przez Związek Firm Pośrednictwa Finansowego. Obecny upływa jednak pod znakiem spadków, o czym świadczą wyniki najnowszego badania sytuacji na rynku kredytowym autorstwa NBP. Zgodnie z nim, popularność kredytów w sektorze przedsiębiorstw systematycznie maleje, a spadki są szczególnie widoczne wśród małych i średnich firm. Ta tendencja będzie się wzmacniać, biorąc pod uwagę, że zapowiadane zaostrzenie kryteriów udzielania kredytów ma objąć wyłącznie przedstawicieli sektora MŚP.
– W tej chwili kredyt jest nie tylko droższy, ale też coraz trudniej go uzyskać. Starania o finansowanie tego typu mogą podjąć wyłącznie firmy z kilkuletnim stażem i stabilne finansowo, których obrót przekłada się na wystarczającą zdolność kredytową – tłumaczy Kamil Nowak, Head of Sales w Transcash.eu. – Kryteria wstępne w przypadku usługi faktoringu są łagodniejsze – sfinansowanie faktury nie wymaga zdolności kredytowej ani długiego stażu działalności.
Faktoring, czyli usługa finansowania faktur, cieszy się coraz większą popularnością. Zgodnie z danymi Polskiego Związku Faktorów, tylko w I kwartale 2023 r. skorzystało z niej ponad 22 tys. firm, a obroty usługodawców sięgnęły 114 mln zł.
Faktoring pozwala odzyskać pieniądze z faktury nawet w dniu jej wystawienia. To rozwiązanie jest szczególnie przydatne gdy firma, w związku z długimi terminami płatności, czeka na środki nawet kilkadziesiąt dni. Cała procedura od zgłoszenia po wypłatę zwykle odbywa się online, a finansowanie może dotyczyć tylko jednej lub wielu faktur.
Łatwość i szybkość uzyskania finansowania sprawia, że faktoring świetnie sprawdza się jako narzędzie wspierające płynność finansową firm. W porównaniu z kredytem jest nie tylko łatwiej dostępny, ale też tańszy. Dane zebrane w raporcie GrantThornton „Wpływ podwyżek stóp procentowych na koszty finansowe przedsiębiorstw w Polsce” pokazują, że w połowie 2022 r. średnie oprocentowanie kredytów firmowych wyniosło 8,7 proc. czyli najwięcej od 14 lat. Prowizja za usługi faktoringowe może być nawet kilkakrotnie niższa.
– Faktoring jest usługą niezależną od wzrostu stóp procentowych, a finansowanie jest ściśle powiązane z fakturami, jakie wystawiają przedsiębiorcy – komentuje ekspert. – W Transcash prowizja za sfinansowanie jednej faktury mieści się w przedziale od 3 do do 6,3 proc., natomiast w faktoringu pełnym, pozwalającym finansować wszystkie faktury w relacji z wybranym kontrahentem, opłatę można negocjować.
Faktoring to rozwiązanie również dla płatników faktur. W faktoringu odwrotnym faktor opłaca faktury wskazane przez płatnika zgodnie z terminem ich płatności. Dzięki temu płatnik może rozliczyć się z podwykonawcami bez sięgania do własnych środków, a należność spłaca faktorowi w ustalonym z góry i wygodniejszym dla siebie terminie.
Leasing pozostaje jedną z najpopularniejszych form finansowania środków trwałych, zwłaszcza przez firmy transportowe. W 2022 r. korzystało z niego odpowiednio 29 proc. małych i 38 proc. średnich przedsiębiorstw (za raportem „Mikro, małe i średnie firmy o usługach finansowych 2022” Indicator i ZBP).
W 2022 roku za największe wzrosty w tej kategorii usług finansowych odpowiadał leasing pojazdów ciężarowych. Łączna wartość sfinansowanych pojazdów tego rodzaju w 2022 r. wyniosła 21 535 mln zł, co oznacza ponad 11-procentowy wzrost w stosunku do 2021 r. Ponad połowę tej kwoty stanowiły ciągniki siodłowe, 24 proc. – naczepy i przyczepy, a 20 proc. pojazdy ciężarowe powyżej 3,5 tony.
Eksperci Polskiego Związku Leasingu prognozują, że rok 2023 upłynie pod znakiem znaczących wzrostów, które mogą sięgnąć nawet 9 proc. dla całego sektora. Przyczynią się do nich przede wszystkim firmy z sektora MŚP, które w roku 2022 stanowiły aż 69 proc. klientów leasingu.
Choć leasing jest łatwiej dostępny niż kredyt i pozwala ograniczyć inwestycje we flotę, nie jest w pełni odporny na gospodarcze zawirowania. Eksperci z Santander Leasing oszacowali, że w roku 2022 raty nowo zawieranych umów były średnio o 35 proc. wyższe w stosunku do tych już trwających. Ceny przedmiotów leasingu w dużej mierze zależą od inflacji, więc gdy ona rośnie, one także idą w górę.
Wybór finansowania musi korelować z potrzebami przedsiębiorstwa.
– Faktoring zapewnia stałe i regularne wpływy na konto, dzięki czemu ułatwia utrzymanie płynności finansowej i pokrycie bieżących wydatków – komentuje Kamil Nowak. – Przy wyborze faktora zwarto zwrócić uwagę na to, czy wypłaca pełną kwotę brutto faktury i jak kształtują się opłaty za usługi dodatkowe, takie jak zwiększenie limitu czy windykacja należności.
Kredyt to dobre rozwiązanie, jeśli firma potrzebuje dużego, jednorazowego zastrzyku gotówki. Z dzięki leasingowi przedsiębiorca nie musi inwestować w zakup pojazdów czy maszyn koniecznych do prowadzenia działalności.
Działalność przedsiębiorstwa można i warto finansować z różnych źródeł. Warunkiem otrzymania kredytu są stałe wpływy na konto, a faktoring pozwala utrzymać tę regularność dzięki szybkiemu finansowaniu wystawianych faktur. Pieniądze z faktur są również niezbędne do opłacania rat leasingu. Faktoring pozwala firmie utrzymać płynność i finansować nie tylko codzienne wydatki, ale też inwestycje wspomagające rozwój.
