Split payment, czyli metoda podzielonej płatności (MPP: mechanizm podzielonej płatności) powstała przede wszystkim w celu uszczelnienia systemu podatkowego, co w zamierzeniu ma przełożyć się na poprawę ściągalności podatków, a szczególnie VAT. Mechanizm został wprowadzony w 2019 roku na terenie kilku krajów np. Czech, Turcji, Włoch oraz Polski. Natomiast w lutym 2022 roku Komisja Europejska zgodziła się na przedłużenie stosowania w Polsce obowiązkowego modelu MPP do 28 lutego 2025 r. Warto więc sprawdzić, jak metoda podzielonej płatności wpływa na system faktoringowy.

Metoda podzielonej płatności a luka VAT w Polsce

Metoda podzielonej płatności to mechanizm, według którego płatność za usługę trafia do przedsiębiorcy na dwa osobne rachunki bankowe. Wartość faktury netto księguję się na rachunku firmowym, natomiast podatek od towarów i usług kierowany jest na specjalny rachunek VAT-owski. MPP to skuteczne narzędzie służące do uszczelniania luki VAT, dlatego zostaje w krajobrazie ekonomicznym Polski na następne trzy lata. Zobacz, jak odzyskać zamrożone środki w fakturach transportowych.

Według danych Ministerstwa Finansów luka VAT spadła już o połowę – do około 10 proc. w 2020 r. Żaden kraj unijny nie zanotował tak spektakularnych rezultatów w uszczelnianiu luki, jak Polska. Nie zmieniają się więc krajowe przepisy dotyczące obligatoryjnego MPP, a firmy dalej będą zobowiązane zastosować mechanizm podzielonej płatności na tych samych zasadach.

Metoda podzielonej płatności na fakturze w systemie faktoringowym

Czy metoda podzielonej płatnościna fakturze zmienia zasady faktoringu? Faktorzy mają do czynienia z płatnościami częściowymi, objętymi faktoringiem, dość często. Teraz muszą liczyć się z kolejnym podziałem, którym jest naliczony podatek VAT od towarów i usług na fakturze. Jeszcze inną kwestią jest konieczność zabezpieczenia się instytucji finansowych przed odpowiedzialnością solidarną.

Odpowiedzialność solidarna nabywcy dotyczy nierozliczonej kwoty VAT z faktury kupna. Z kolei sprzedawca także będzie odpowiadał solidarnie za kwotę podatku VAT z wystawionej faktury sprzedaży, przypadającej na daną transakcję.

Metoda podzielonej płatności wywołuje zmiany w zarządzaniu systemem faktoringowym, który musi uwzględnić więcej dopuszczalnych opcji:

• finansowanie faktury i spłata przez kontrahenta metodą podzielonej płatności;
• finansowanie faktury metodą podzielonej płatności, spłata przez kontrahenta bez metody podzielonej płatności; 
• finansowanie faktury bez metody podzielonej płatności, spłata przez kontrahenta z wykorzystaniem metody podzielonej płatności;
• finansowanie faktury i spłata bez wykorzystania mechanizmu podzielonej płatności.

Metoda podzielonej płatności – jak można wykorzystać środki zgodnie z Prawem bankowym

Przedsiębiorcy, którzy mają obowiązek wprowadzić metodę podzielonej płatności, liczą się z tym, że 23 proc. kwoty wpłynie na rachunek VAT. Powinni się na tę okoliczność zabezpieczyć i przeprowadzić rozmowy z faktorem o możliwościach zwiększenia limitu faktoringowego. Prawo bankowe art. 62b ust. 2 dokładnie określa, na jakie cele można wydatkować środki z konta VAT:

• podatek VAT wraz z ewentualnymi odsetkami za zwłokę;
• podatek dochodowy CIT, zaliczki na ten podatek oraz odsetki za zwłokę;
• podatek dochodowy PIT, wraz z zaliczkami i odsetkami;
• podatek akcyzowy i należności celne;
• zobowiązania wobec dostawców w części odpowiadającej kwocie VAT z otrzymanej faktury oraz opłatę zaliczki;
• zwrot kwoty podatku VAT wynikającej z wystawionej faktury korygującej dla nabywcy;
• składki ZUS, którym podlega przedsiębiorca;
• zobowiązania wobec KRUS.

Kiedy metoda podzielonej płatności na fakturze jest obowiązkowa?

Mechanizm podzielonej płatności funkcjonuje w wersji dobrowolnej i obligatoryjnej. Obligatoryjnie objęte są płatności za towary i usługi nabyte przez podatników, jeżeli są wskazane w załączniku nr 15 do ustawy o VAT oraz kwota należności ogółem na fakturze (lub równowartość tej kwoty) przekracza 15 000 PLN.

Towary, które znalazły się w załączniku to m.in. paliwa, stal, komputery oraz telefony komórkowe. Są to produkty, których obrót – wg ustawodawcy, może wiązać się z nadużyciami i wyłudzeniami podatku VAT. Firmy korzystające dobrowolnie z MPP mogą liczyć na pewne korzyści np. zmniejszenie kwoty zobowiązania podatkowego i brak odpowiedzialności solidarnej.