W corocznych rozliczeniach podatkowych PIT-37 i PIT-36 składanych w Polsce obowiązuje tzw. kwota wolna od podatku. Duże zmiany, które dotyczyły jej wysokości w stosunku do lat poprzednich, spowodowały małe zamieszanie wśród osób, które liczą na uzyskanie oszczędności w rozliczeniu z fiskusem. Co to jest kwota wolna od podatku? Ile wynosi w 2022 roku? Dowiedz się więcej.

Co to jest kwota wolna od podatku?

Kwota wolna od podatku to suma, która nie podlega opodatkowaniu. Odpowiada ona określonej wysokości dochodu, która nie jest obciążona podatkiem dochodowym od osób fizycznych PIT. Każdy podatnik ma obowiązek złożyć roczne rozliczenie PIT na odpowiednim druku:

• PIT-37 dla podatników, którzy osiągają przychody z umów o pracę, zlecenie i o dzieło, emerytów oraz rencistów, którzy rozliczają swoje jedyne źródła przychodów rocznych;
• PIT-36 dla działalności gospodarczej.

Jeśli w ciągu roku zarobi tyle, ile wynosi aktualna kwota wolna od podatku, to ma szansę nie płacić fiskusowi daniny. Warunkiem jest jednak złożenie we właściwym urzędzie skarbowym swojego rozliczenia PIT na odpowiednim druku. Zapłacone zaliczki na podatek zostaną zwrócone, ale trzeba dokonać rozliczenia na zasadach ogólnych, według dwustopniowej, progresywnej skali podatkowej.

Ile wynosi kwota wolna od podatku?

Kwota wolna od podatku przez kilka ostatnich lat nie ulegała zmianom. Od 2018 do 2021 roku wynosiła 8000 zł. Propozycja jej podwyższenia i jednoczesnego obniżenia należności podatkowych miała poprawić sytuację finansową osób o niskich lub średnich dochodach. Dlatego od 2022 roku kwota wolna od podatku wynosi 30 000 zł.

Oznacza to, że osoby, które osiągną roczny przychód w kwocie nieprzekraczającej 30 000 zł, nie zapłacą podatku PIT. Ci, którzy zarobią powyżej 30 000 zł brutto rocznie, również mogą w pewnym stopniu skorzystać z kwoty wolnej od podatku. Jej wysokość jest uzależniona od progu podatkowego, w którym się znajdą.

Kto nie może skorzystać z kwoty wolnej od podatku?

Niestety, nie wszyscy podatnicy mogą skorzystać z odliczenia kwoty wolnej od podatku. Ta dogodność nie dotyczy osób, które rozliczają się:

• podatkiem liniowym (formularz PIT-36L);
• według karty podatkowej (formularz PIT-16);
• ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych (formularz PIT-28).

Z takiego odliczenia mogą skorzystać jedynie:

• pracownicy etatowi;
• emeryci i renciści;
• zleceniobiorcy;
• wykonawcy umowy o dzieło.

Te osoby muszą rozliczyć się i złożyć do urzędu skarbowego PIT-37 lub PIT-36.

Podatek dochodowy – ile wynosi od 2022 roku?

Podatek dochodowy to opłata, którą należy uiścić w odpowiedniej wysokości, zależnej od podstawy opodatkowania za przychody w minionym roku. Wraz z początkiem 2022 roku wprowadzono zmiany w progach podatkowych.

1. Pierwszy próg podatkowy: dochód od 30 001 zł do kwoty nieprzekraczającej 120 000 zł. Tutaj stawka podatku zależy od okresu, w którym zarabiał podatnik:

• od stycznia do czerwca 2022 roku: 17%;
• od 1 lipca 2022 roku: 12%.

Dodatkowo należy odliczyć kwotę 5100 zł, która zmniejsza podatek.

1. Drugi próg podatkowy: powyżej 120 000 zł:

• 32% podatku dochodowego od nadwyżki ponad tę kwotę.

Jaka kwota jest brana pod uwagę dla kwoty wolnej od podatku?

Niektórzy mają problem ze zrozumieniem, jaka suma tak naprawdę jest brana pod uwagę do wyliczenia kwoty wolnej od podatku. Nie są to zarobki netto czy brutto. Chodzi o dochód po odliczeniach lub podstawę obliczenia podatku, czyli kwotę, w której od całkowitego przychodu odejmuje się składki na ubezpieczenie społeczne i koszty uzyskania przychodów. 

Ważne jest również odliczenie ulg, które podlegają odliczeniu od dochodu. Są to m.in. ulgi:

• termomodernizacyjne; 
• na niektóre darowizny (np. cele pożytku publicznego, religijne, szkołę i edukację zawodową);
• internetowe;
• rehabilitacyjne;
• prorodzinne na dziecko;
• abolicyjne (związane z pracą za granicą);
• na COVID.

Dopiero tak uzyskany wynik daje podstawę do obliczenia, czy należy zapłacić podatek, czy też podatnik będzie mógł w całości skorzystać z kwoty wolnej od podatku.

Kto skorzysta na podwyższeniu kwoty wolnej od podatku?

Sam fakt, że w 2017 roku kwota wolna od podatku wynosiła tylko 6000 zł, a w 2022 roku została podniesiona pięć razy, powinien cieszyć. Pytanie: kogo? W rzeczywistości dzięki nowej kwocie wolnej od podatku osoby, które zarabiają najmniej, będą mogły uniknąć płacenia podatku dochodowego. Dotyczy to milionów pracujących na umowy o dzieło lub zlecenie oraz rencistów i emerytów. Ci, którzy pracują w niepełnym wymiarze godzin lub zarabiają mniej niż 2 500 zł miesięcznie, nie będą musieli płacić podatku PIT.

Z kwoty wolnej od podatku będą mogli skorzystać również przedsiębiorcy, ale tylko ci, których dochody są opodatkowane według skali 17 lub 32 procent. Wszyscy, którzy pozostają na ryczałcie, karcie podatkowej lub podatku liniowym, nie mogą w ogóle skorzystać z kwoty wolnej od podatku.

Ogółem podwyższenie kwoty wolnej od podatku do 30 000 zł na pewno będzie korzystne dla milionów Polaków.